19 sierpnia 1826 roku Rada Administracyjna Królestwa Polskiego wydała akt połączenia przyklasztornej osady Częstochówka ze Starą Częstochową. Dokument usankcjonował proces trwający wiele lat i stał się najważniejszym we współczesnych dziejach miasta.
Połączenie leżącej w pobliżu Warty Starej Częstochowy oraz przyklasztornej osady Częstochówki (nazwanej po uzyskaniu praw miejskich w 1717 roku Nową Częstochową) było realizacją idei stworzenia nowoczesnej struktury gospodarki miejskiej, którą promowały elity Królestwa Polskiego po 1815 roku. O połączeniu dwóch ośrodków miejskich mówi Andrzej Kuśnierczyk z Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy.
– Jest 19 sierpnia 1826 roku, kiedy zapada formalna, administracyjna decyzja. Sam proces połączenia zaczął się jednak wcześniej. Śmiały plan został zrealizowany i pomiędzy dwoma ośrodkami osadniczymi wytyczono nową arterię, przy której miało rozwijać się nowe miasto.
Częstochówkę oraz nadwarciańską Starą Częstochowę różniło bardzo wiele, dlatego proces ich łączenia nie był prosty. Przyklasztorna osada rozwijała się na bazie rolnictwa i sprzedaży dewocjonaliów, natomiast miasto czerpało zyski z przemysłu.
– To były dwie prędkości rozwoju. Częstochówka, żyjąca jeszcze w feudalnych realiach i miasto, które swój rozwój zdynamizowało. W Częstochowie rozwinęło się rzemiosło sukiennicze czy dochodowy ośrodek garncarski. Idea połączenia miast wymagała gruntownej przebudowy. Należało wyburzyć mnóstwo budynków i uregulować stosunki własnościowe.
Wydanie aktu Rady Administracyjnej Królestwa Polskiego spowodowało nadanie Częstochowie praw przysługujących miastom wojewódzkim. Na czele nowego samorządu miasta stanął Józef Gąsiorowski, pierwszy prezydent Częstochowy.
ABK