Fot. IPN

W Galerii Dobrej Sztuki można zobaczyć rzeźby, przedstawiające życie codzienne w obozie zagłady Treblinka. Autorem prac jest Samuel Willenberg częstochowianin, który 2 sierpnia 1943 roku uciekł z obozu, po tym jak wybuchło w nim powstanie. Podczas krwawych walk o wyzwolenie, mężczyzna został ranny. Wraz z nim z Treblinki uciekło przeszło 200 osób. 

Wystawa oddaje cześć ofiarom Holokaustu. W Częstochowie, na skutek likwidacji getta we wrześniu 1942 roku, śmierć poniosło 40 tys. osób. Więcej na temat tragicznych wydarzeń okresu wojennego mówi dr Juliusz Sętowski z Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy.

– Żydzi, którzy zamieszkiwali Częstochowę od XVII wieku, w 1939 roku stanowili ok 25% mieszkańców. W kwietniu 1941 roku Niemcy zarządzili utworzenie tzw. dzielnicy żydowskiej. Żydzi mieszkający na terenie miasta, poza miejscami zgrupowanymi wokół Placu Daszyńskiego, otrzymali nakaz przeprowadzenia się do tworzonego getta. Otrzymali na to zaledwie kilka godzin. Mogli ze sobą zabrać jedynie 50 kg bagaży.

Obszar getta w większości obejmował terytorium przedwojennej żydowskiej dzielnicy. W getcie Niemcy zgrupowali ponad 30 tys. Żydów. Później liczba ta zwiększyła się do 45 tys.

– W getcie były straszne warunki. Racje żywnościowe, wyznaczane przez Niemców, były głodowe. Brakowało lekarstw, środków higieny, przez co wybuchały krótkotrwałe epidemie np. Tyfusa. Żydzi zgrupowani w getcie wierzyli, że uda im się przetrwać. Organizowali więc życie kulturalne. Odbywały się koncerty, wieczorki i spotkania literackie. Działało też Towarzystwo Ochrony Zdrowia. Żydzi skupiali się też na duchowości. Obie synagogi zostały zburzone, dlatego na terenie getta działały tzw. domy modlitwy.

Likwidację getta Niemcy rozpoczęli 22 września 1942 roku. Część mieszkańców została rozstrzelana, innych wywieziono do obozu zagłady w Treblince. Samuel Willenberg, urodzony w Częstochowie, mimo traumatycznych wydarzeń wojennych, do końca życia (czyli do 2016 roku) opowiadał o historii przez tworzenie prac plastycznych. Część z nich Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie zaprezentował poprzez zorganizowanie wystawy „Obraz Treblinki w oczach Samuela Willenberga”.

– Zapraszam Państwa na obejrzenie wystawy „Obraz Treblinki w oczach Samuela Willenberga”. To kilkanaście rzeźb, będących dokumentem życia więźniów żydowskich, w tym częstochowian, w obozie koncentracyjnym Treblinka.

Samuel Willenberg był żołnierzem Wojska Polskiego i Armii Krajowej. Walczył również w czasie Powstania Warszawskiego. Jego rzeźby, przedstawiające codzienność życia w obozie zagłady można oglądać do 15 października w Galerii Dobrej Sztuki. Patronat Narodowy nad ekspozycją objął Prezydent RP Andrzej Duda.

ABK/Muzeum Częstochowskie

Skip to content