Dzisiaj (15 lipca) mija 610. rocznica bitwy pod Grunwaldem. W 1410 roku wojska polsko-litewskie, dowodzone przez króla Władysława Jagiełłę, pokonały armię Zakonu Krzyżackiego. Bitwa była jedną z największych batalii średniowiecznej Europy i końcem potęgi Zakonu.
15 lipca 1410 roku zjednoczone Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie stanęły naprzeciw Zakonowi Krzyżackiemu, któremu dowodził wielki mistrz Ulrich von Jungingen. Jak tłumaczy Dorota Pytlik, historyk, wiktoria grunwaldzka była sukcesem w skali taktycznej, operacyjnie nie została jednak należycie wykorzystana.
– Po bitwie, w której zginął wielki mistrz Ulrich von Jungingen, potęga Zakonu została nadłamana. Krzyżacy stracili znaczną część armii i przestali być zagrożeniem dla Litwy i Żmudzi. W tym czasie państwo Władysława Jagiełły mogło wiele zyskać, gdyby król wydał rozkaz najazdu na zamek w Malborku. Historycy podają, że zamek został wówczas opuszczony. Stolica państwa Krzyżaków była łatwa do zdobycia. Polacy i Litwini ruszyli na zamek, jednak po czasie wycofali się. Malbork nie został zdobyty, a Krzyżacy zaczęli się reorganizować. Bitwa, o której tak wiele się mówi, nie skończyła się więc dużym sukcesem w wojnie.
Zakon Najświętszej Panny Marii Domu Niemieckiego, powszechnie zwany Krzyżakami, został sprowadzony do Polski w 1226 r. przez księcia Konrada Mazowieckiego. Kilkadziesiąt lat później Krzyżacy podstępnie opanowali Pomorze Gdańskie, dając Polce powód do wojny o odzyskanie utraconych ziem. Zawarta w 1385 r. w Krewie unia polsko-litewska zaniepokoiła Zakon. Litwa przyjęła chrzest, wytrącając przez to argumenty do krwawego nawracania ją na chrześcijaństwo. Dorota Pytlik dodaje, że zwycięstwo pod Grunwaldem wyniosło dynastię jagiellońską do rangi najważniejszych w Europie.
– Na pewno było to ważne dla samego Władysława Jagiełły. Jego pozycja w Polce i Europie została ugruntowana. Trzeba pamiętać, że Krzyżacy cały czas uważali go za poganina. Pokonanie Zakonu podniosło rangę polsko-litewskiego króla, co widać też w dalszych losach historii. Jego potomkowie zasiedli na różnych tronach Europy.
Kiedy Władysław Jagiełło rządził Polską, na Litwie panował Książę Witold, którego Krzyżacy wielokrotnie zachęcali do współpracy, która skończyła się dla Litwy odebraniem Żmudzi. Książę zrozumiał, że z Krzyżakami nie zbuduje się trwałej przyjaźni i lepiej wrócić do układu z Jagiełłą. Współpraca Polski i Litwy zaowocowała wygraną w jednej z największych batalii średniowiecznej Europy.
W bitwie grunwaldzkiej zginęło ponad 8 tys. rycerstwa krzyżackiego, w tym wielki mistrz i niemal cała starszyzna zakonna. Po stronie polskiej straty wyniosły ok. 6 tys.
ABK