Haskala była w pewnym sensie koniecznością. Był to ruch intelektualny, który zakładał modernizację wspólnoty żydowskiej, dostosowanie się do realiów świata. Haskala nazywana jest żydowskim oświeceniem.
Temat haskali podejmie w czwartej 25 lutego o 17.00 w filii nr 9 Biblioteki Publicznej Wiesław Paszkowski, historyk z Muzeum Częstochowskiego, który prowadzi cykl „Spotkań z historią żydowską”.
Wspólnota żydowska w XVIII przeżywała pewien zastój, na co odpowiedzią było oświecenie. Haskala dotarła także do ziem polskich, ale nie została głównym nurtem myślowym. – Pozycja ortodoksji była bardzo silna, Na dodatek pojawił się bardzo silny i zwyciężył na wielu terenach nurt chasydyzmu. Natomiast haskala w Polsce dążyła do […] modernizacji, ale na wzór Zachody, czyli zmiana stroju, zmiana wyglądu, zmiana trybu życia – mówi prelegent.
W innych europejskich krajach haskala przebiegała inaczej niż na ziemiach polskich. – O ile na Zachodzie tradycyjny model żydowskiego życia, także religijnego, właściwie zanikał, o tyle w Polsce czuł się bardzo silnie. Natomiast nurt haskali był tylko nurtem uzupełniającym, który dotyczył zazwyczaj najbogatszych, najbardziej przedsiębiorczych jednostek – mówi Wiesław Paszkowski.
Bezpośrednim skutkiem haskali było zaangażowanie Żydów w życie kulturalne krajów europejskich. Wstęp na prelekcję jest wolny.
Krzysztof Rygalik