Początki kształcenia muzycznego w Częstochowie sięgają roku 1904, kiedy to została utworzona pierwsza szkoła muzyczna. Jej założycielem był pochodzący z Warszawy Ludwik Wawrzynowicz, absolwent Konserwatorium Warszawskiego w klasie Zygmunta Noskowskiego, pianista organista i kompozytor, który dwa lata wcześniej przyjechał do Częstochowy, aby objąć funkcję dyrektora Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia”. Przypadającą w tym roku 120. rocznicę szkolnictwa muzycznego w naszym mieście hucznie świętowano w piątek 6 września podczas gali w Filharmonii Częstochowskiej.
Zespół Szkół Muzycznych im. Marcina Józefa Żebrowskiego w Częstochowie jest naturalnym kontynuatorem szkolnictwa muzycznego zapoczątkowanego przez Ludwika Wawrzynowicza, stąd jego rola gospodarza i beneficjenta uroczystości. Jak powiedziała dyrektor placówki Urszula Ledwoń, cała społeczność szkoły przygotowywała się do tego jubileuszu:
– Jest to przede wszystkim radość i ekscytacja, bo jesteśmy właśnie bezpośrednio przed koncertem w Filharmonii Częstochowskiej. Myślę, że wszystko pójdzie pięknie, bo tak sobie to zaplanowaliśmy. Co prawda formuła koncertu musiała być zmieniona prawie, że w ostatniej chwili, no z różnych względów organizacyjnych, niezależnych od nas. Ale myślę, że nasi absolwenci staną na wysokości zadania. To jest taka garstka, która rzeczywiście reprezentuje taki już kunszt instrumentalny, bardzo naprawdę zaawansowany. Są to już naprawdę osoby i takie osobowości artystyczne, które koncertują po całym świecie, więc jest to rzeczywiście taki creme de la creme.
Koncert jubileuszowy w Filharmonii Częstochowskiej był także okazją do spotkania z wieloma byłymi już nauczycielami szkoły. Wśród nich nie mogło zabraknąć wieloletniego dyrektora ZSM Adama Mroczka. Jak sam powiedział, możliwość uczestniczenia w takiej uroczystości to wielkie przeżycie:
– Ja zawsze przeżywam wszystkie uroczystości szkoły, bo rzeczywiście związany z nią jestem od lat najpierw jako uczeń, potem jako nauczyciel, wreszcie jako dyrektor przez 29 lat, więc to co się dzieje w szkole jakoś tak zawsze wiąże się również ze mną i cieszę się, że szkoła się rozwija i jest uczniów coraz więcej, poziom chyba coraz lepszy, wyposażenie szkoły coraz lepsze, także idzie w dobrym kierunku.
Wśród gości jubileuszu był m.in. paulin o. Nikodem Kilnar, krajowy duszpasterz muzyków kościelnych i prezes Stowarzyszenia Kapela Jasnogórska. Przypomniał on, że zręby kształcenia muzycznego w Częstochowie wywodzą się z Jasnej Góry:
– Trzeba zaznaczyć, że szkolnictwo w Częstochowie rozpoczęło się już w połowie XVI wieku, a więc wtedy, kiedy powstała Kapela Jasnogórska i było to jedyne miejsce, w którym się mogli kształcić mieszkańcy Częstochowy przez ponad 350 lat. I ustanie tej szkoły, a nawet można powiedzieć Akademii Muzycznej, bo ona kształciła na kilku instrumentach, a nawet kompozycji, spowodowane było rozpoczęciem I wojny światowej. I właśnie w tak trudnym czasie, w 1904 roku powstaje szkoła, która właśnie zaczyna kształcić muzyków, organistów, instrumentalistów i poszerza swoje instrumentarium o swoją ofertę kształcenia tak znakomitego, gdzie ta placówka szacowna może poszczycić się tak wieloma znakomitymi muzykami, również kompozytorami, którzy właśnie w tej szkole zdobywali swoje wykształcenie. Możemy powiedzieć, cóż to jest szkoła muzyczna pierwszego, drugiego stopnia? Ale jaki miała ogromny wpływ na życie wielu ludzi, twórców kultury tutaj w Częstochowie i w regionie częstochowskim, którzy dzisiaj w całej Polsce są rozchwytywani i wychwalani właśnie, że w tej szkole mogli otrzymać wykształcenie. Te dobre początki, które wpłynęły na całokształt ich życia. Dlatego mamy dzisiaj powód do wielkiego dziękczynienia za to wszystko, co się dokonało, co się dokonuje w tej szkole im. Marcina Józefa Żebrowskiego, a patron to jest znakomity muzyk, pedagog, kompozytor i skrzypek Kapeli Jasnogórskiej działający w połowie XVIII wieku i należący do grona najsławniejszych kompozytorów jasnogórskich i częstochowskich.
Dyrektor Filharmonii Częstochowskiej Adam Klocek zwrócił uwagę na fakt przypadającego również w tym roku jubileuszowego 80. sezonu artystycznego Filharmonii, co znakomicie współgra z jubileuszem ZSM. Podkreślił również wieloletnią współpracę pomiędzy oboma placówkami:
– Tak, to bardzo zacny jubileusz, trzeba przyznać. Ja się bardzo cieszę, ponieważ życie muzyczne w Częstochowie rozpoczyna się od szkolnictwa muzycznego. Bardzo się cieszymy również z tego, że wielu pedagogów szkoły muzycznej jest naszymi muzykami orkiestry symfonicznej, także to wszystko się przeplata. Filharmonia co roku organizuje koncert dyplomantów Państwowej Szkoły Muzycznej, także mamy coroczny też przegląd tych talentów, które wychodzą z Częstochowy. Część z nich oczywiście robi duże krajowe lub międzynarodowe kariery muzyczne, ale nawet ci, którzy ich nie zrobią, myślę, że na pewno będą dużo bardziej kulturalnymi ludźmi i z pewnością zostaną melomanami, będą odwiedzać instytucje muzyczne w naszym kraju, także myślę, że waga szkolnictwa muzycznego, nawet jeśli ktoś nie zostanie zawodowym muzykiem, jest niezwykle ważna, ponieważ muzyka, jak wiadomo, nie tylko łagodzi obyczaje, bo to jest jasne, natomiast w dużym stopniu wpływa na ogólny rozwój i edukację młodego człowieka.
W jubileuszu uczestniczyło również wielu absolwentów Zespołu Szkół Muzycznych sprzed kilku, czy kilkunastu lat. Wśród nich był Daniel Pomorski, znany częstochowski muzyk:
– Od pierwszej podstawówki byłem w tej szkole muzycznej. Najpierw w pierwszym stopniu, potem w liceum muzycznym. No i zawsze miło wspominam tę szkołę. Emocje są zawsze, wiadomo. Spotkanie z kolegami, z koleżankami z liceum, ze szkoły muzycznej, z nauczycielami.
W trakcie części oficjalnej gali jubileuszowej wręczono zasłużonym pracownikom szkoły medale i odznaczenia, a następnie w uroczystym koncercie zaprezentowali się absolwenci ZSM. Po koncercie odbyło się spotkanie w holu filharmonii, podczas którego był czas na gratulacje, wspomnienia i rozmowy.
