13 kwietnia obchodzimy Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Upamiętnia on rocznicę opublikowania przez Niemcy w 1943 roku informacji o odkryciu w Katyniu pod Smoleńskiem masowych grobów oficerów Wojska Polskiego, zamordowanych przez Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych (NKWD) w 1940 roku.
W Katyniu oraz innych miejscach zbrodni sowieckich byli również mieszkańcy Częstochowy i regionu, co nie dla wszystkich jest oczywiste.
– W sierpniu częstochowscy maturzyści 1939 roku zgodnie z procedurami zostali skierowani na wojskowe przysposobienie. Polegało ono na udziale w jednostkach Junaków, skąd zostali skierowani do Grajewa do twierdzy Osowiec, gdzie pomagali w budowie umocnień. Kompania została skierowana do Lidy, do 77. Pułku Piechoty. Tam (o czym mało osób wie) ci chłopcy wzięli udział w walkach z bronią w ręku na pierwszej linii, jako obrońcy Grodna. W momencie, gdy Wojsko Polskie wycofało się stamtąd, częstochowianie mieli dużo szczęścia, bo udało im się wydostać na Litwę. Tam jednak zostali ogarnięci przez Armię Czerwoną, gdzie wówczas trafili do obozu w Juchnowie. Był to jeden z podobozów, w których przeprowadzano selekcję przedstawicieli polskiej inteligencji, kierowanych na egzekucje, uznanych za katyńskie zbrodnie – wyjaśnił historyk Mariusz Grzyb z Muzeum Częstochowskiego.
Masowy mord polskich oficerów oraz ofiar cywilnych miał miejsce od 3 kwietnia do 19 maja 1940 roku. Łączna liczba zabitych w tej zbrodni to ponad 21768 osób. Jak dodaje historyk, ofiarami Katynia oraz innych miejscach sowieckich zbrodni byli również żołnierze toczący w regionie Częstochowy jedną z większych bitew II wojny światowej.
– Niestety, katyńskie doły nie ominęły też dowódców 7. Dywizji Piechoty. Ich walki we wrześniu 1939 roku są bardzo zapomniane. Te osoby znalazły się na terenach zajętych przez Armię Czerwoną. Wielu z nich trafiło do niewoli, a następnie – do katyńskich dołów. Z tej przyczyny nie miał kto upomnieć się o honor 7. Dywizji. Minęły lata, zanim odkryto, że stoczyła ona prawdopodobnie jeden z największych bojów pod Częstochową w tamtym okresie – dodał historyk.
Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej został ustanowiony 14 listopada 2007 roku poprzez Sejm RP w celu oddania hołdu ofiarom jednej z największych zbrodni popełnionych w okresie II wojny światowej.
BNO