Choć Powstanie Warszawskie naturalnie wiąże się przede wszystkim ze stolicą Polski, to jednak Częstochowa i jej mieszkańcy mają wielkie zasługi w walkach w obronie Warszawy.
– Najbardziej czytelnym jest udział w walkach powstańczych Wojciecha Omyły, który przez kilkanaście miesięcy mieszkał przy ul. Krakowskiej w Częstochowie. Jest bohaterem, który oddał życie za stolicę. Do dzisiaj przypomina o tym specjalna tablica – podkreśla prof. Sławomir Maślikowski, historyk. – Ten “warszawski częstochowianin” był osobą bardzo uduchowioną. Nie wyobrażał sobie życia bez relacji z Matką Bożą – dodaje profesor.
Częstochowę w powstaniu reprezentował także druh Stasiński, harcerz związany z Szarymi Szeregami.
Nie tylko mieszkańcy Częstochowy, ale również samo miasto było jednym z ważniejszych miejsc na mapie ogarniętej wojną Polski. – Warszawiacy wielokrotnie uciekali do Częstochowy. Nasze miasto pełniło istotną rolę, ponieważ na początku października, już po upadku powstania, Częstochowa była ostatnią wojenną stolicą II Rzeczypospolitej. Tutaj swoją siedzibę miał gen. Leopold Okulicki i sztab generalny, któremu udało się ewakuować z Warszawy. Do 17 stycznia 1945 pod Jasną Górą mieściły się najważniejsze centrale ówczesnego Polskiego Państwa Podziemnego. Trzeba to mocno podkreślać, ponieważ te fakty nie są powszechnie znane – podkreśla prof. Maślikowski.
To właśnie w Częstochowie polski krótkofalowiec, żołnierz Armii Krajowej Antoni Zębik skonstruował nieocenioną w trakcie powstania radiostację „Błyskawica”. – Do dzisiaj zastanawiamy się, czy miało to miejsce w Alejach NMP, czy jednak na ul. Olszowej na Rakowie. Antoni Zębik pozwolił komunikować się okupowanej Warszawie z wolnym światem. Za pomocą “Błyskawicy” przekazywano wszelkie komunikaty dotyczące rozwoju wydarzeń w stolicy. Ostatnią audycję radiostacja nadała 5 października, po czym została zniszczona – informuje prof. Sławomir Maślikowski.
W tym roku częstochowskie uroczystości upamiętniające 75. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego rozpocznie Msza św., sprawowana w kościele Najświętszego Imienia Maryi o godzinie 17.00. Po niej uczestnicy przejdą pod Pomnik Nieznanego Żołnierza w alei Sienkiewicza, gdzie odbędą się oficjalne uroczystości.
KG, MO