Każdego roku, w drugi wtorek maja obchodzony jest Europejski Dzień Profilaktyki Udarowej. Udar to bardzo niebezpieczna przypadłość, na którą rokrocznie zapada kilkadziesiąt tysięcy Polaków. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w roku 2021 najczęstszą przyczyną zgonów wśród mieszkańców Polski były choroby układu krążenia. Każdy z nas powinien pochylić się dziś nad wiedzą, która może uratować życie.
Barbara Halkiewicz, pielęgniarka zabiegowa z oddziału geriatrycznego Miejskiego Szpitala Zespolonego w Częstochowie, wyjaśnia czym dokładnie jest udar, jakie jego rodzaje rozróżniamy oraz w jaki sposób owo schorzenie powstaje:
–Udar mózgu to zespół objawów neurologicznych, które powstają w wyniku nagłego zatrzymania dopływu krwi do mózgu. Dzieje się tak, kiedy tętnica ulegnie zamknięciu, zwężeniu lub pęknięciu. O udarze mówimy, gdy wraz z odcięciem dopływu krwi, do mózgu przestaje dochodzić tlen i składniki odżywcze. Rozróżniamy dwa rodzaje udarów – niedokrwienny, podczas którego tętnica ulega zwężeniu oraz krwotoczny – gdy tętnica pęka, w rezultacie czego dochodzi do rozlania krwi w mózgu. Udar krwotoczny potocznie nazywamy wylewem.
Wielu uważa, że udar to przypadłość osób starszych, że trzeba sobie na niego zapracować. To błędne myślenie, a lekceważenie tak ważnego zagadnienia może mieć w przyszłości tragiczne skutki. Jak wyjaśnia Halkiewicz, udar może dotknąć każdego z nas:
–Dane statystyczne mówią o tym, że na udary zapadają nie tylko seniorzy. Udarów doświadcza coraz więcej młodych ludzi. Dolegliwości możemy doznać przez przyczyny modyfikowalne – takie na które mamy wpływ, oraz przez przyczyny niemodyfikowalne. Do tych niemodyfikowalnych zaliczamy m.in. wiek oraz czynniki genetyczne. Ważnym czynnikiem motywującym jest również płeć – statystycznie to mężczyźni są bardziej narażeni na udar.
Przyczyny modyfikowalne udarów są od nas w znacznym stopniu zależne. Na jakie symptomy powinniśmy zwracać szczególną uwagę, aby móc uchronić się przez udarem i jego przykrymi następstwami?
–Mamy wpływ na nadciśnienie tętnicze. Ważnym czynnikiem są choroby układu krążenia, np. miażdżyca kończyn. Zwykle się uważa, że miażdżyca kończyn dolnych obejmuje swoim działaniem tylko ten obszar. Nic bardziej mylnego, chorujący na miażdżycę naczyń sercowych jest narażony także na dysfunkcje naczyń mózgowych. Na udary wpływają choroby niedokrwienne serca, a także podwyższony poziom cholesterolu. Należy wspomnieć o cukrzycy, która jest chorobą doskonale maskującą objawy kardiologiczne i neurologiczne. Oczywistym czynnikiem jest palenie tytoniu. Powinniśmy zwrócić uwagę na dietę – unikać tłuszczów nienasyconych, tłuszczów trans oraz alkoholu. Istotne są też czynniki psychospołeczne takie jak depresja i stres. Ważną kwestią pozostaje brak aktywności fizycznej oraz otyłość.
Pomimo największych starań, nigdy nie uzyskamy stuprocentowej gwarancji na zdrowie. Musimy pozostawać czujni nie tylko względem siebie, ale także ludzi wokół. Barbara Halkiewicz przypomina, jakie objawy najczęściej dotykają pacjentów z udarem:
-Pacjenci często budzą się z wykrzywioną twarzą, mowa tu o charakterystycznie opuszczonym kąciku ust. Czasami występuje uczucie obrzmiałego języka oraz ślinotok. Osoby przechodzące udar mają trudność w formułowaniem prostych wypowiedzi, ich mowa jest utrudniona. Alarmować powinny zaburzenia czucia i drętwienia po jednej stronie ciała. Powodem do niepokoju są nagłe osłabienia rąk i nóg, zarówno jednostronne jak i naprzemienne. Jeśli bólom głowy towarzyszą zawroty i problemy z równowagą, również należy zwrócić na to szczególną uwagę.
Dbajmy o zdrowy styl życia i nie zapominajmy o regularnej profilaktyce. Nasze samopoczucie w dużej mierze zależy od nas samych. Musimy zatroszczyć się o bezpieczeństwo własne, a także tych najbliższych naszym sercom.
Źródło fot.: https://www.medonet.pl/
A.O