W polskiej kulturze zakorzenionych jest wiele tradycji związanych z Bożym Narodzeniem. Trudno wyobrazić sobie święta bez charakterystycznych elementów, takich jak pasterka czy pozostawianie wolnego miejsca przy wigilijnym stole. Jednak czy wszyscy znamy ich symbolikę?
Święta Bożego Narodzenia obchodzimy na pamiątkę narodzenia Jezusa Chrystusa. Weszły one do liturgii Kościoła dopiero w drugiej połowie IV wieku. Od tego czasu stały się jednymi z najważniejszych świąt dla chrześcijan. Jak mówi rzecznik archidiecezji częstochowskiej ks. Mariusz Bakalarz, data 25 grudnia ma szczególne znaczenie:
– Uroczystość Bożego Narodzenia, które obchodzimy 25 grudnia prowadzi nasze myśli, ku narodzin Chrystusa. Na kartach Ewangelii nigdzie nie utrwaliła się data urodzin Jezusa. Jest to data symboliczna, ponieważ rozpoczyna się zwycięstwo światła nad ciemnością.
Najważniejszymi elementami Bożego Narodzenia są pasterka, wieczerza wigilijna oraz zwyczaj łamania się opłatkiem:
– Nie wyobrażamy sobie Świąt Bożego Narodzenia bez pasterki. W tej mszy św przypominamy sobie o pasterzach, którzy usłyszeli anielskie zwiastowanie o tym, że w Betlejem narodził się Chrystus.
– Słowa Wigilia oznacza oczekiwanie, dlatego wieczór przed wielką uroczystością nazywamy wigilią.
– Nie wyobrażamy sobie wieczerzy wigilijnej bez opłatka, ponieważ opłatek jest chlebem. Łamanie chleba jest w naszej tradycji jest gestem zaproszenia, jedności i braterstwa.
Innym charakterystycznym elementem jest zwyczaj zostawiania wolnego miejsca przy stole, kojarzony z wizytą nieoczekiwanego gościa. Jest to symbol niesienia pomocy osobom samotnym i ubogim. Tradycje bożonarodzeniowe w Polsce to też wieczerza wigilijna z charakterystycznymi potrawami. Wszystkie potrawy wigilijne muszą być według tradycji postne, a 12 potraw na wigilijnym stole nawiązuje do 12 apostołów. Jednak najbardziej charakterystyczną bożonarodzeniową tradycją jest choinka:
– Święta to także elementy dekoracyjne. Choinka jest symbolem życia i światła, które przynosi Chrystus.
Tradycje, związane ze Świętami Bożego Narodzenia są barwne i ciekawe. Wiele z nich, jak zwyczaj łamania się opłatkiem, jest typowo polskich. Nie pozwólmy, aby zostały zapomniane.
KP