25 maja 2024 r. o 21.30 – w godzinę śmierci rtm. Witolda Pileckiego, zamordowanego z wyroku komunistycznego sądu w więzieniu na warszawskim Mokotowie – w całym kraju zapłoną znicze pamięci. Katowicki Oddział IPN upamiętni rotmistrza Witolda Pileckiego w Chorzowie-Batorym, w Częstochowie oraz w Katowicach.
Rotmistrz Witold Pilecki
25 maja 1948 r. o godz. 21.30 komuniści zabili jednego z najdzielniejszych obrońców Niepodległej. Żołnierza Armii Krajowej, organizatora ruchu oporu w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz, uczestnika powstania warszawskiego.
Służbę Polsce rozpoczął w czasie wojny z bolszewikami w 1920 r. Walczył podczas kampanii wrześniowej 1939 r., a następnie w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego. W 1940 r., wykonując misję zleconą przez dowództwo ZWZ, dobrowolnie poddał się aresztowaniu i wywózce do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, by zdobyć informacje o zbrodniach Niemców i zorganizować konspirację niepodległościową. Na skutek zagrożenia dekonspiracją podjął decyzję o ucieczce, którą udało mu się szczęśliwie przeprowadzić.
W 1944 r. walczył w powstaniu warszawskim, w zgrupowaniu Chrobry II. Od 1945 r. służył w 2. Korpusie Polskim we Włoszech, skąd – decyzją gen. Władysława Andersa – wrócił do Polski, by odtworzyć rozbite po działaniach wojennych struktury wywiadowcze, działające dla Rządu RP na Uchodźstwie. Został aresztowany w maju 1947 r., osadzony w areszcie śledczym przy ul. Rakowieckiej w Warszawie i poddany okrutnemu śledztwu. Mimo tortur do końca zachował żołnierską postawę. Pozostał wierny dewizie: Bóg, Honor, Ojczyzna.
Pokazowy proces przed komunistycznym sądem trwał dwa tygodnie. Rtm. Pilecki i jego podwładni zostali skazani za „szpiegostwo”. Orzeczono trzy kary śmierci i kilka długoletniego więzienia. Ostatecznie Tadeuszowi Płużańskiemu i Marii Szelągowskiej kary śmierci zamieniono na dożywotnie więzienie. Rtm. Pilecki został zamordowany strzałem w potylicę, wieczorem 25 maja 1948 r. Ciało złożono w nieoznaczonym miejscu na warszawskich Powązkach.
Przed II wojną światową Witold Pilecki gospodarował w rodzinnym majątku w Sukurczach. Organizował pomoc społeczną, kółka rolnicze i kursy przysposobienia wojskowego. Założył rodzinę. Rozwijał zdolności artystyczne: rysował, malował, pisał wiersze…
Do 1989 r. wszelkie informacje o dokonaniach i losie Witolda Pileckiego podlegały w PRL ścisłej cenzurze. W lipcu 2006 r. prezydent Lech Kaczyński, w uznaniu zasług Witolda Pileckiego i jego oddania sprawom ojczyzny, odznaczył go pośmiertnie Orderem Orła Białego. W 2013 r. został pośmiertnie awansowany na pułkownika.
Znicze pamięci w całym kraju
Alwernia, Klasztor oo. Bernardynów – pod tablicą pamiątkową;
Białystok, XI LO im. rtm. W. Pileckiego przy ul. A. Grottgera 9, w którym znajduje się miejsce upamiętnienia patrona szkoły;
Bochnia (woj. małopolskie), Rynek 2 – tablica pamięci;
Chorzów-Batory, przy Dębie Pamięci „Witold”, znajdującym się na skwerze imienia Rotmistrza Witolda Pileckiego;
Częstochowa, al. Wolności 33 – tablica poświęcona rtm. Witoldowi Pileckiemu;
Gdańsk, pomnik rtm. W. Pileckiego obok Muzeum II Wojny Światowej;
Goleniów, uroczystość pod pomnikiem rtm. W. Pileckiego;
Gorzów Wielkopolski, pomnik rtm. W. Pileckiego;
Jodłówka (woj. małopolskie), tablica pamięci rtm. Witolda Pileckiego w Publicznej Szkole Podstawowej im. Rotmistrza Witolda Pileckiego;
Katowice, obelisk poświęcony rtm. Witoldowi Pileckiemu na skwerze im. rtm. Witolda Pileckiego;
Kierz Niedźwiedzi, tablica pamiątkowa przed budynkiem Szkoły Podstawowej im. Rotmistrza Witolda Pileckiego;
Koszalin, pomnik rtm. Witolda Pileckiego przy ul. rtm. Witolda Pileckiego 8;
Kraków, pod popiersiem rtm. W. Pileckiego w Galerii Wielkich Polaków XX wieku, w parku Jordana o godz. 21.30;
Krasocin, pod tablicą pamiątkową znajdującą się w budynku Zespołu Placówek Oświatowych im. Rotmistrza Witolda Pileckiego w Krasocinie;
Lublin, Zamek Lubelski;
Łagiewniki (woj. dolnośląskie), pomnik Witolda Pileckiego, plac między ulicami Kłodzką i Nadrzeczną;
Łódź, Pomnik Ofiar Komunizmu;
Malbork, Tablica pamięci Rotmistrza Pileckiego;
Nielepice (woj. małopolskie), Park im. rtm. Witolda Pileckiego;
Nowy Wiśnicz (woj. małopolskie), Dworek w Koryznówce;
Olsztynek, tablica pamięci przy Szkole Podstawowej nr 2 im. rtm. Witolda Pileckiego przy ul. Ostródzkiej 2;
Opole, pomnik rtm. Witolda Pileckiego przy ul. rtm. Witolda Pileckiego;
Oświęcim, pomnik przy Małopolskiej Uczelni Państwowej im. Rotmistrza Witolda Pileckiego;
Poznań, w podcieniach dziedzińca klasztoru dominikanów, pod tablicą upamiętniającą rtm. Pileckiego;
Radom, pod tablicą upamiętniającą rotmistrza Witolda Pileckiego umieszczoną na budynku Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu, który jest patronem tej szkoły;
Rzeszów, pod tablicą pamięci na Osiedlu Franciszka Kotuli przy Rondzie im. rtm. Witolda Pileckiego;
Szczecin, odsłonięcie tablicy upamiętniającej rtm. W. Pileckiego na gmachu Technikum Ekonomicznego w Szczecinie im. rtm. W. Pileckiego;
Śrem, Park Śremskich Odlewników, pod pomnikiem rtm. Pileckiego;
Tyniec (woj. małopolskie), ul. Bogucianka – pod tablicą pamiątkową;
Warszawa, Powązki Wojskowe – symboliczny grób rtm. Witolda Pileckiego w kwaterze „Łączka”;
Warszawa, pomnik rtm. Witolda Pileckiego przy Alei Wojska Polskiego na warszawskim Żoliborzu;
Warszawa, Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów PRL;
Wieluń (woj. łódzkie) – przy popiersiu w parku im. rtm. W. Pileckiego;
Wrocław, pomnik Witolda Pileckiego, który znajduje się przy promenadzie Staromiejskiej;
Żyznów (woj. podkarpackie) – Szkoła Podstawowa im. rtm. Witolda Pileckiego – tablica upamiętniająca rtm. W. Pileckiego.
źródło: IPN w Katowicach