Od kwietnia wniosek o wydanie zaświadczenia A1 składa się do ZUS wyłącznie elektronicznie na Platformie Usług Elektronicznych (PUE). Zaświadczenie A1 pozwala uniknąć podwójnego płacenia składek osobom pracującym za granicą i potwierdza podleganie ubezpieczeniom społecznym w Polsce.
Dokument ten jest potrzebny osobom, które przemieszczają się zawodowo w obszarze Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii. Polskie firmy występują do ZUS o wydanie dla swoich pracowników zaświadczeń A1, gdyż dzięki temu za delegowanych pracowników, mimo że pracują zagranicą, mogą płacić składki do ZUS. Zaświadczenie to jest wydawane także dla obcokrajowców wysyłanych przez polskie firmy do pracy za granicą.
– Polska jest krajem wyróżniającym się na tle państw unijnych bardzo dużą liczbą delegowanych pracowników. Wydajemy najwięcej A1 w całej Europie. Głównym państwem, dla którego wydawana jest największa liczba zaświadczeń są Niemcy, potem Francja – mówi profesor Gertruda Uścińska, prezes ZUS.
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wydał w 2021 roku ponad 676,7 tys. zaświadczeń A1. Stanowi to wzrost w stosunku do roku 2020 o 9,56%, kiedy wydano ponad 617,7 tys. takich zaświadczeń. W województwie śląskim w ubiegłym roku wydano 74 669 zaświadczeń A1, czyli o ponad 7 tys. więcej niż w 2020 r. Najwięcej wydał ich Oddział ZUS w Zabrzu, bo ponad 19,5 tys..
Dane wydanych A1 dla poszczególnych Oddziałów ZUS w woj. śląskim:
Wniosek tylko elektronicznie
Zgodnie z obowiązującymi przepisami od 1 kwietnia br. ZUS przyjmuje elektroniczne wnioski o zaświadczenia A1 i w odpowiedzi na nie wydaje zaświadczenia A1 również w formie dokumentów elektronicznych. Wydane przez ZUS zaświadczenia będą udostępniane osobie składającej wniosek na jej profilu, utworzonym na PUE ZUS.
Elektroniczny wniosek o wydanie A1 na PUE jest składany za pomocą specjalnie przygotowanego kreatora. Prowadzi on użytkownika krok po kroku, zapewniając wprowadzenie danych i oświadczeń adekwatnych do sprawy danego wnioskodawcy. W ten sposób technika wspiera poprawne wypełnienie wniosku, zmniejsza liczbę błędów i tym samym przyspiesza załatwienie sprawy w ZUS.
Przekazane elektronicznie zaświadczenie A1 można wydrukować. Taki wydruk jest dokumentem urzędowym.
– Na stronie internetowej www.zus.pl można zweryfikować autentyczność zaświadczenia A1. Do formularza elektronicznego należy wprowadzić określone informacje z tego zaświadczenia, a w odpowiedzi walidator poinformuje o ważności dokumentu. W ten sposób zagraniczna instytucja zabezpieczenia społecznego, zagraniczny pracodawca lub inny podmiot mogą sprawdzić ważność przedłożonego dokumentu i jego prawdziwość – informuje Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.
Znowelizowane przepisy ustawowe oraz wdrożone na ich podstawie środki mają na celu usprawnienie procesu ubiegania się i wydawania zaświadczeń A1.