7 grudnia 1992 roku watykańska Kongregacja Nauki i Wiary ukończyła pracę nad nowym Katechizmem Kościoła Katolickiego. Jego redagowanie rozpoczęto na życzenie papieża Jana Pawła II, który widział konieczność uwspółcześnienia 400-letniego Katechizmu Piusa V. Nad pracami redakcyjnymi czuwał kard. Joseph Ratzinger.
Rzecznik archidiecezji częstochowskiej ks. Mariusz Bakalarz omawiając kulisy podjęcia prac nad nowym Katechizmem wyjaśnia, że nie zmieniono w żadnej mierze nauczania Kościoła, a jedynie dostosowano przekaz tak, aby był bardziej zrozumiały dla dzisiejszego świata:
20 lat po zakończeniu Soboru Watykańskiego II (w roku 1985), podczas zwołanego wówczas przez Jana Pawła II nadzwyczajnego synodu biskupów dostrzeżono potrzebę, by prawdy wiary wyrazić w nowy sposób. Oczywiście nauka Kościoła jest niezmienna, ale potrzebowała wyrażenia w uwspółcześnionym języku, z uwzględnieniem nowych zjawisk i problemów, które przynosi świat.
Nieco wcześniejszą próbą uwspółcześnienia było opracowanie, które wydał na początku XX wieku św. Pius X, jednak Katechizm Kościoła Katolickiego pozostał w niezmienionej od Soboru Trydenckiego formie. Nowy Katechizm wprowadził nieco inne podejście do niektórych kwestii. Ks. Mariusz Bakalarz zwraca tutaj uwagę, że postęp naukowy pozwolił spojrzeć na te aspekty życia z głębszej perspektywy:
Życie i świat przynosi nowe spojrzenie na wiele rzeczy, dzięki któremu wiemy więcej o świecie, ale to spojrzenie nie jest zmianą doktryny. Przykładem takiej zmiany jest np. kwestia samobójstwa, która w dawniejszym Katechizmie była traktowana w sposób zdecydowanie bardziej radykalnym. Współcześnie inaczej podchodzimy do tego zjawiska – inaczej je oceniamy. Również inaczej traktujemy kwestię transplantacji, do której kiedyś podchodziło się z wielkim dystansem.
Tutaj warto podkreślić, że w kontekście samobójstwa nie zmieniło się stanowisko Kościoła o tym, że jest to grzech ciężki. Wprowadzono jednak rozróżnienie, że odpowiedzialność za ten grzech nie zawsze bierze samobójca, ale w większej mierze ludzie, którzy go do samobójstwa doprowadzili. Katechizm pozwala zrozumieć takie zależności, bo jest swoistym drogowskazem, który w uporządkowany sposób wyjaśnia poszczególne prawdy wiary:
Katechizm to nie tylko książka zawierająca wykład wiary, ale to jest taki podręcznik, do którego każdy z nas może zajrzeć. Odnaleźć tam interesujące nas zagadnienia, żeby nie tylko spojrzeć jakie jest nauczanie Kościoła w tej kwestii, ale też sięgnąć do bogatych źródeł biblijnych, do osadzenia w Tradycji Kościoła, Ojcach Kościoła i tych, którzy kształtowali przez wieki doktrynę Kościoła.
Pierwsze wydania nowego Katechizmu nie zostały opublikowane, jak możemy się spodziewać, w języku łacińskim lub włoskim. Z uwagi na to, że pracowało nad nim wielu teologów z Francji, pierwszym językiem w którym został wydany, był właśnie język francuski.