11 września w Bratysławie, 14 września w Budapeszcie i 17 września w Zagrzebiu – Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” wystąpi z koncertami w ramach projektu “Helokanie Południa”. Przedsięwzięcie zostało dofinansowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a Honorowy Patronat objął Marszałek Województwa Śląskiego Wojciech Saługa.
Projekt pod nazwą „Helokanie Południa – muzyka, śpiew i taniec wspólnymi korzeniami cywilizacji europejskiej, na przykładzie Słowacji, Węgier, Chorwacji i Polski”, zakłada promocję polskiej kultury za granicą poprzez cykl wspólnych warsztatów oraz trasę koncertową na południu Europy. Południowoeuropejskie tournee poprzedziły wspólne zajęcia taneczne i wokalne realizowane z partnerami projektu – zespołami o podobnym profilu działalności co Zespół „Śląsk”. Od listopada 2016 roku, podczas wizyt studyjnych, pedagodzy „Śląska” pracowali z artystami chorwackiego Narodowego Zespołu Pieśni i Tańca „Lado” z Zagrzebia, Węgierskiego Państwowego Zespołu z Budapesztu oraz słowackiego Narodowego Zespołu Pieśni i Tańca „Sluk” z Bratysławy. Podczas tygodniowych warsztatów artyści wzajemne poznawali narodowe tańce i śpiew oraz techniki i metody ich nauki. Efekty współpracy warsztatowej poznamy podczas trasy koncertowej „Helokanie Południa”, kiedy to artyści Zespołu „Sluk” z Bratysławy wykonają poloneza i oberka, a solistki Zespołu „Lado” z Zagrzebia zaśpiewają z chórem Zespołu „Śląsk” słynne „Helokanie”.
Podczas wszystkich spotkań z publicznością słowacką, węgierską i chorwacką, Zespół „Śląsk” zaprezentuje swój przebojowy program ludowo – narodowy, pieśni i tańce, charakterystyczne dla poszczególnych regionów Polski, wzbogacone choreografiami tańców narodowych. W programie nie zabraknie również choreografii autorstwa Juraja Kubanki związanego z Zespołem „Sluk” i współpracującego ze „Śląskiem” od końca lat 60.
Warsztaty, wspólne spotkania oraz finalne koncerty we wrześniu, mają na celu zbliżenie instytucji kultury, powiększenie sieci kontaktów, a także konfrontowanie i kreatywne korzystanie z myśli twórczej artystów, pedagogów Zespołu „Śląsk” i partnerów. Celem nadrzędnym jest realizacja wielopłaszczyznowego projektu promocji polskiej kultury za granicą.
Tytułowe „Helokanie” to pieśń skomponowana przez Stanisława Hadynę, zainspirowana pracą pasterzy Beskidu Śląskiego. Jest to wokalna ilustracja dialogu dwóch pasterek, które nie widząc się, nawołują do siebie podczas pracy. Komunikują się białym, tradycyjnym głosem. Całość spotęgowana jest brzmieniem chóru, nadającym efekt przestrzeni górskiej. Kompozycja weszła na stałe nie tylko do repertuaru Zespołu “Śląsk”, jest również elementem kultury mieszkańców Beskidów, gdzie melodia „Helokania” stała się hejnałem Cieszyna. Tym razem hymn Zespołu „Śląsk” – jak często postrzegane jest „Helokanie” – stał się inspiracją do wymiany doświadczeń i współpracy międzynarodowej w ramach projektu łączącego artystów z Południa Europy: Węgier, Słowacji i Chorwacji.
Partnerzy projektu „Helokanie Południa” to zespoły, z którymi „Śląsk” od wielu lat współpracuje i buduje wzajemne relacje. Z Państwowym Zespołem Węgierskim w latach 2014 i 2015 realizował projekt „Edukowanie folklorem w Polsce i na Węgrzech” – cykl warsztatów tańców węgierskich. Narodowy Zespół Pieśni i Tańca „Lado” z Chorwacji, występował w Koszęcinie w 2012 roku, podczas obchodów jubileuszu 60-lecia Zespołu „Śląsk”.
Z Narodowym Zespołem Słowacji „Sluk”, „Śląsk” jest w kontakcie niemal od początków istnienia obydwu zespołów. Związany ze „Slukiem” wybitny tancerz i choreograf Juraj Kubanka jest autorem wieli znakomitych choreografii w repertuarze Zespołu „Śląsk”, m.in. „Orawy”, „Harnasia i zbójników” do muzyki Wojciecha Kilara, tańców węgierskich, czeskich, słowackich z programu „W Europie ze Śląskiem” czy tańców do kompozycji Gorana Bregovića.
W przyszłości Zespół „Śląsk” pragnie kontynuować współpracę z partnerami projektu. Takie działania znajdą się w planach na 2018 rok, kiedy Zespół „Śląsk” będzie obchodził jubileusz 65 lecia swojego istnienia. „Helokanie Południa” to harmonijnie połączenie kultury polskiej, słowackiej, węgierskiej i chorwackiej, dowód, że kultura europejska może funkcjonować ponad wszelkimi podziałami, bez barier językowych, historycznych czy granic państw. Pracując wspólnie partnerzy projektu są krzewicielami idei kulturalnej polityki europejskiej – czerpiącej ze źródeł ludowych i tę ludowość pielęgnującej. Projekt „Helokanie Południa” realizowany jest dzięki zaangażowaniu i współpracy
placówek dyplomatycznych: Ambasady RP w Republice Słowacji, na Węgrzech i w Republice Chorwacji oraz Instytutów Polskich w Bratysławie i Budapeszcie wraz z organizacjami polonijnymi.