Pod hasłem „Nie odwracaj twarzy od żadnego biedaka” (Tb 4, 7) Kościół obchodzi dzisiaj Światowy Dzień Ubogich. To już siódme obchody tego dnia, ustanowionego w listopadzie 2016 roku przez papieża Franciszka w Liście Apostolskim Misericordia et Misera, napisanym na zakończenie Nadzwyczajnego Jubileuszowego Roku Miłosierdzia.
Pomoc ubogim to jedna z najważniejszych powinności chrześcijanina. Świadczona z miłością i otwartym sercem może przynosić bardzo pozytywne efekty. Niestety, jak świadczy o tym wiele przykładów, ubóstwo jest zjawiskiem obecnym w społeczeństwie od dawna i mimo wielu wysiłków nie udaje się go zlikwidować. Istnieje wiele organizacji, które w sposób instytucjonalny świadczą pomoc ubogim. Jedną z największych jest Caritas. O działaniach Caritas Archidiecezji Częstochowskiej mówi Paulina Gradek:
– Nasza Caritas specjalizuje się w pomocy osobom ubogim, osobom w kryzysie bezdomności. Niejako to jest taka nasza podstawa działalności, którą praktykujemy każdego dnia. Prowadzimy głównie placówki całodobowe pomocy osobom bezdomnym, czyli schroniska dla bezdomnych kobiet, mężczyzn, dom samotnej matki i dziecka. Ogromnym pionem naszej działalności jest pomoc żywnościowa, z której każdego roku korzysta. ponad 4,5 tysiąca osób w różnym wieku, różnych grup społecznych, bo są to zarówno osoby starsze, osoby samotne, jak i osoby o niskim statusie materialnym. Ta nasza praktyka działalności stale się rozszerza z tego względu, że i potrzeby i problemy społeczne też ulegają pewnej modyfikacji. Coraz większą grupą osób, które znajdują się na ulicy jest młodzież i osoby w wieku produktywnym. To ogromne zaskoczenie też dla nas, ale na ile jesteśmy w stanie ocenić tę sytuację, wynika ona z takiego rozkładu relacji rodzinnych, z licznych uzależnień, nowych form uzależnień, o których dopiero się tak naprawdę uczymy i uświadamiamy jako społeczeństwo. I tak naprawdę pojęcie tej osoby ubogiej nie zawsze oznacza osobę bezdomną. Czasem ta ubogość człowieka wynika z tego, że jest osobą samotną, która nie ma na kogo liczyć, nie może liczyć na wsparcie najbliższej rodziny i przyczyny tej samotności też są różne. Czasem to są nasze błędne decyzje, które podejmujemy w życiu, czasem to jest po prostu sytuacja losowa, choroba, śmierć bliskich osób. Staramy się każdego dnia poznawać historię wszystkich naszych beneficjentów i odpowiadać na te potrzeby, na które odpowiedzieć możemy, głównie właśnie poprzez liczne programy społeczne, które realizujemy.
Corocznie częstochowskie fundacje, stowarzyszenia i organizacje pomocowe przygotowują z okazji Światowego Dnia Ubogich specjalne wydarzenia, którego celem jest po pierwsze przekazanie potrzebującym np. żywności, odzieży czy środków czystości, a po drugie pokazanie im, że są ludzie i organizacje, na pomoc których mogą liczyć. O wydarzeniu mówi Jolanta Kobojek z Fundacji „Ufam Tobie!”:
– Jesteśmy na takim już etapie końcowym przygotowań do Światowego Dnia Ubogich. Właśnie przed chwilą przyjechały rzeczy, które będą rozdawane osobom ubogim, które też będą na loterii. Bo impreza, czyli święto osób bezdomnych, ubogich, będzie uroczysty obiad, będzie salon fryzjerski, dzięki życzliwości jednej z częstochowskich szkół fryzjerskich. Będzie również loteria rzeczy, które są potrzebne osobom ubogim i bezdomnym, czyli to będą przede wszystkim koce, to będą środki czystości, to będzie bielizna, to będą skarpety, więc takie rzeczy najbardziej konieczne, a wszystko się będzie działo na Jasnej Górze, konkretnie przy parkingu jasnogórskim. A impreza, pomimo tego, że w tym miejscu, to tak naprawdę mogłabym powiedzieć, że daleko wychodząca poza tą przestrzeń, dlatego że organizują ją wszystkie instytucje, które na co dzień pomagają osobom w trudnej sytuacji materialnej w całej Częstochowie.
Jasnogórski Punkt Charytatywny to miejsce, w którym przez cały rok osoby biedne mogą uzyskać pomoc. Jak mówi jego opiekun o. Zygmunt Bola, Punkt również włącza się w organizację wydarzenia:
– Nie tylko w Światowy Dzień Ubogich, ale na co dzień pomagamy ludziom potrzebującym. A w tym roku szczególnie tutaj. Będzie to organizowane przy Jasnej Górze po raz pierwszy, bo zazwyczaj mieliśmy różne miejsca, szczególnie Dolina Miłosierdzia, później był raz parking na Lisińcu. A w tym roku tutaj znaleźliśmy odpowiednie miejsce z zadaszeniem, namiotem, które nam pozwoli ugościć wszystkich. Jasna Góra tak jak wszyscy, coś każdy daje od siebie, tyle tych organizacji jest w tym roku złączonych w dzieło organizowania tego dnia ubogich. I tak jak na co dzień rozdajemy różne rzeczy, tak teraz będzie też specyfika czegoś innego, czegoś wyjątkowego. Na przykład mamy przygotowane ponad 300 czekolad, które nie będzie rozdawane każdemu do ręki, ale będzie to rozłożone na talerzyki, żeby każdy mógł skosztować czegoś słodkiego. Ponieważ będzie to blisko pizzerii, będzie nam ona mogła przygotować też po jednym kawałku pizzy dla każdego z tutaj przychodzących do nas.
Wsparcie osób w kryzysie ubóstwa organizowane jest również z ramienia Państwa Polskiego czy samorządów lokalnych za pośrednictwem licznych instytucji. Wśród nich, w Częstochowie działa Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. O świadczonej przez placówkę pomocy mówi Olga Dargiel, Specjalista ds. Wizerunku i Polityki Informacji:
– Wsparcie udzielane osobom w trudnej życiowej sytuacji jest wielowymiarowe. Może dotyczyć zarówno pomocy finansowej, również rzeczowej, ale także bardzo ważnej pracy socjalnej. Osoby, które borykają się z trudnościami, z ubóstwem mogą między innymi otrzymać wsparcie finansowe. Może być ono w postaci zasiłku, realizowane są również paczki żywnościowe. Jest możliwość skorzystania z posiłków w jadłodajniach. Osoby bezdomne mogą na przykład również otrzymać skierowanie na pobyt w placówce całodobowej. To jest oczywiście tylko wycinek. Ten wachlarz wsparcia i form pomocy, które są oferowane, jest szeroki i jest on uzależniony od indywidualnej sytuacji osoby potrzebującej. Już takie wsparcie wtedy indywidualnie jest dobierane. Warto tutaj jednak wspomnieć przede wszystkim o takiej podstawie do udzielenia wsparcia, jaką jest rozmowa z pracownikiem socjalnym, to jest tak zwany wywiad środowiskowy i to jest ten czas, kiedy można nie tylko rozpoznać jakie są potrzeby osoby, która znalazła się w trudnej sytuacji, ale również można tutaj rozpoznać przyczyny tej sytuacji i poszukać metod jej rozwiązania. Praca z osobą w trudnej sytuacji materialnej odbywa się dwutorowo. Z jednej strony jest udzielana niezbędna pomoc, na przykład finansowo, ale z drugiej odbywa się praca socjalna po to, żeby pomóc osobie w trudnej życiowej sytuacji poznać ten problem, z którym się zmaga, ale również pomóc jej znaleźć rozwiązania. Często tworzony jest plan wspólnych działań i wychodzenia z tej trudnej sytuacji przy wsparciu pracownika socjalnego, osoba potrzebująca ma określone małe cele, które prowadzą do tego największego, którym jest wychodzenie z problemu, usamodzielnienie się, oczywiście jeśli takie wsparcie będzie nadal potrzebne w jakiejś formie, bo np. mówimy o osobie z niepełnosprawnością czy z jakimiś innymi problemami, trudnościami, których nie da się rozwiązać po prostu poprzez utworzenie kontraktu socjalnego i wspólne działania, to takie wsparcie nadal jest udzielane.
Pomagać może każdy i nie potrzeba do tego wypchanego portfela. Wystarczy dobra wola i chęci. Nawet drobne rzeczy mają ogromne znaczenie. Rozejrzyjmy się wokół nas, być może w naszym najbliższym otoczeniu są osoby, które potrzebują naszego wsparcia.