– Zawsze peregrynacja jest wyznaczeniem pewnych nowych szlaków dla umocnienia wiary – powiedział metropolita częstochowski abp Wacław Depo podczas konferencji prasowej, zorganizowanej z racji rozpoczynającej się w kwietniu przyszłego roku Peregrynacji Obrazu Matki Bożej. Spotkanie z mediami miało miejsce 4 grudnia w Centrum Duchowości „Święta Puszcza” w Olsztynie.
Przewodniczący Komitetu ds. Przygotowania i Przeprowadzenia Misji oraz Peregrynacji Kopii Obrazu Matki Bożej w Archidiecezji Częstochowskiej zwrócił uwagę na znaczenie hasła, które przyświeca peregrynacji – „Maryjo ocal miłość i życie naszych rodzin”. Abp Depo podkreślił, że stanowi ono nie tylko prośbę, ale jest swoistą misją dla wiernych:
– Bardzo się cieszę tym spotkaniem, które jest kolejnym krokiem na etapie przygotowań do nawiedzenia Matki Bożej poprzez nasze wspólnoty zarówno parafialne, tym samym rodzinne, jak i wspólnoty życia konsekrowanego, również dopełniające nawiedzenie. Zasadniczo zawsze peregrynacja jest wyznaczeniem pewnych nowych szlaków dla umocnienia wiary, bo rozumiemy, że hasło, które jest przed nami do realizacji „Maryjo ocal miłość i życie naszych rodzin”, to się nie odnosi tylko i wyłącznie do interwencji Maryi, żeby tak jak w Kanie Galilejskiej wspomogła wysiłki nowożeńców i tej rodziny konkretnej, ale odnosi się przede wszystkim jako zadanie dla nas samych, czyli dla pokoleniowych spotkań, poprzez tajemnicę nawiedzenia w danej parafii, ale i również tajemnicę spotkań w rodzinach.
Metropolita Częstochowski wyraził nadzieję na to, że Maryja naprawdę przeniknie rodziny uczestniczące w peregrynacji i przyczyni się do dialogu między pokoleniami:
– Ufam, że to nawiedzenie będzie odnowieniem więzi międzypokoleniowej w rodzinach, bo właśnie ten tytuł miłość i życie są ze sobą bardzo ściśle powiązane i ufamy, że to nawiedzenie jest jakimś kairosem, czyli czasem prawdziwego wejścia Maryi w naszą obecną sytuację, którą dzisiaj przeżywamy. Dlatego nasza obecność poprzez również środki społecznego przekazu daje wyraz najgłębszego przeżywania poprzez wiarę tego dzieła nawiedzenia.
Abp Depo przypomniał, że peregrynacja odbywać się będzie pod hasłem roku duszpasterskiego, które także wyznacza konkretne zadanie wiernym. Nawiedzenie Matki Bożej w parafiach będzie uwypuklało znaczenie owych słów:
– Widzimy, że tajemnica Kościoła jest w nas obecna, ale właśnie ten okres przygotowań i samej peregrynacji będzie przebiegał w haśle roku liturgicznego, mianowicie „Uczestniczę we wspólnocie Kościoła”. O ile poprzedzający rok był wyznaniem według artykułu wiary „Wierzę w Kościół Chrystusowy”, to tutaj już jest pytanie wprost, w samym haśle, o współuczestnictwo we wspólnocie Kościoła, a tym samym jakaś współodpowiedzialność za to, czy ja pogłębiam swoją wiarę i czy jestem świadkiem tejże wiary wyznawanej i przekazywanej innym.
Ordynariusz archidiecezji częstochowskiej podkreślił też, że w kontekście peregrynacji nie można zapomnieć o Chrystusie, którego Maryja jest pośredniczką. Kluczowe są sakramenty, szczególnie Eucharystia, pozwalająca zjednoczyć ze Zbawicielem. Duchowny wyjaśnił, że Matka Boża ma szczególny związek z owym sakramentem, wypełniając zadanie pośredniczki:
– Maryja ma nas podprowadzić do Eucharystii, sama będąc Niewiastą Eucharystyczną i to, co św. Jan Paweł podkreślił w swojej Encyklice Maryjnej, że przy każdej celebracji Eucharystycznej uwierzmy, że Ona jest obecna. To nie jest tylko obecność symboliczna gdzieś pod krzyżem i na tym się kończy, tylko że w każdej Eucharystii Ona jest obecna. Czcimy Chrystusa pod postacią Ciała i Krwi, przyjmujemy Go, ale Ona jest osobą współtowarzyszącą i pośredniczącą u Jego boku.
Abp Depo wyjaśnił, że jednym z elementów przygotowań do peregrynacji są konferencje, które pozwalają lepiej poznać pasterzy archidiecezji. Warto nadmienić, że nawiązują również do obchodów 100-lecia Kościoła częstochowskiego:
– Już na progu tejże peregrynacji poprzez działalność środków społecznego przekazu, które są nam dostępne – czy to będzie katolickie radio FIAT, czy Tygodnik Katolicki Niedziela i wszystkie inne dzieła związane z tym tygodnikiem, jak Instytut Niedziela – przygotowujemy się poprzez przypominanie pasterzy Kościoła częstochowskiego. I już jesteśmy po pierwszej konferencji, która była poświęcona pierwszemu biskupowi Teodorowi Kubinie. Kolejne konferencje będą poświęcone kolejnym, czyli biskupowi Zdzisławowi Golińskiemu, później będzie biskup Stefan Bareła, arcybiskup Stanisław Nowak. Dlatego myślę, że przypomnienie tych postaci to też jest jakiś kairos, dlatego że w świadomości tego nowego pokolenia z pewnością osoby pasterzy i ich działalność w czasie są zagadnieniem nieraz trudnym. Podkreślimy rolę arcybiskupa Stanisława Nowaka, który miał radość przyjmowania jako gospodarz w naszej archidiecezji papieża Jana Pawła II w kolejnych jego pielgrzymkach. To też jest bardzo duży materiał do wykorzystania i do aktualizacji tych przemówień czy tych spotkań, które się tutaj dokonywały. Już moje lata były naznaczone i dziękczynieniem za 1050 lat Chrztu Polski, jak również Światowe Dni Młodzieży, które były przeżywane w Krakowie z Ojcem Świętym Franciszkiem.
Dyrektor Wydziału Duszpasterskiego, ks. Andrzej Kuliberda powiedział, że wszystkie elementy związane z przygotowaniem do peregrynacji są ważne, ale jego zdaniem szczególnie należy przyjrzeć się tzw. inicjatywie duszpasterskiej. Ma ona bezpośredni wpływ na Parafialne Rady Duszpasterskie:
– Tych zadań, inicjatyw duszpasterskich jest bardzo, bardzo dużo, ale wydaje się, że w tym nadchodzącym czasie, tym głównym i pierwszym zadaniem jest ta inicjatywa duszpasterska, jaką jest peregrynacja cudownej kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Stąd też już dużo wcześniej robiliśmy spotkania z księżmi w dziesięciu miejscach naszej archidiecezji, by tę rzecz zapowiadać i podkreślać wagę tego wydarzenia i rysować pierwsze zamysły, co do przebiegu peregrynacji. Ale nie tylko z kapłanami, nie tylko z księżmi, żeśmy się spotykali, ale również z Parafialnymi Radami Duszpasterskimi. Jest to dla nas też taka okazja, żeby ożywić element wspólnotowy w parafii, jakim jest Parafialna Rada Duszpasterska.
Zastępca przewodniczącego Komitetu ds. Przygotowania i Przeprowadzenia Misji oraz Peregrynacji Kopii Obrazu Matki Bożej w Archidiecezji Częstochowskiej bp Andrzej Przybylski stwierdził, że obecność Maryi w parafiach powinna pozostawić trwały ślad w sercach wiernych:
– Chcemy i takie jest nasze pragnienie wykorzystać tę obecność i peregrynację również do tego, co dziś tak popularnie nazywamy ożywieniem Kościoła czy nawróceniem duszpasterskim, bo każda z naszych parafii przeżyje 24 godziny obecności cudownej kopii Matki Bożej w swojej parafii. Naszym zamiarem jest to, żeby to nie było tylko 24 godziny, ale żeby to był moment kulminacyjny, który zostanie przygotowany i w ramach całej diecezji, jak i każdej parafii do tego szczytowego spotkania, jakim będzie to nawiedzenie. Bardzo nam zależy na tym, i pewnie przede wszystkim Panu Bogu i Matce Bożej, żeby ta peregrynacja też zostawiła po sobie, poza jakimś wielkim świętem parafii, bardzo konkretne owoce.
Biskup pomocniczy wyjaśnił, że w szereg przygotowań wpisuje się także zaproszenie Maryi do tego, by zechciała nawiedzić archidiecezję. Stąd w wigilię uroczystości Matki Bożej Częstochowskiej miała miejsce uroczysta procesja z kopią Cudownego Obrazu z Archikatedry Świętej Rodziny na Jasną Górę. Od kilku miesięcy odbywają się również nocne czuwania z 11 na 12 dnia każdego miesiąca w jasnogórskim sanktuarium. Podczas nich są obecni przedstawiciele poszczególnych dekanatów, którzy z tego miejsca zapraszają Matkę Bożą do swoich parafii.
Podczas konferencji została zaprezentowana strona internetowa, poświęcona przygotowaniom do peregrynacji. Więcej o stronie mówi przewodniczący Sekcji ds. Materiałów Duszpasterskich oraz Sekcji ds. Promocji (Medialnej) – ks. Mariusz Bakalarz:
– Ma za zadanie pomóc nam w przygotowaniu, ale i przeżywaniu. Strona internetowa została przygotowana przez zespół informatyków Instytutu Niedziela i redakcji Tygodnika Katolickiego Niedziela, by peregrynację przeżywać. Strona ma kilka działów, które w bardzo klarowny sposób pokazują to wydarzenie.
Na spotkaniu przedstawiono również logotyp peregrynacji. Ks. Bakalarz wytłumaczył jego symbolikę:
– Ten logotyp w bardzo prostych symbolach pokazuje, co będziemy przeżywać. To przede wszystkim wizerunek Matki Bożej. W znaku ikony Maryja wędruje, w tym bardzo głęboko zapisanym nie tylko w historii narodu, ale w archidiecezji częstochowskiej, w Maryjnej diecezji znaku Matki Bożej. Obraz umieszczony jest na tle mapy archidiecezji. Wszystkie parafie, wspólnoty mieszkających na tym terenie, tworzą Kościół częstochowski. A w tle jest krzyż, bo przypomina nam o tym, że Maryja nas w gruncie rzeczy przecież prowadzi do Chrystusa. Spotkanie z nią to droga do Chrystusa. Cztery ramiona krzyża – trzeba pamiętać – przypominają też o czterech regionach kościoła Częstochowskiego i hasło peregrynacji.
Ks. Kuliberda zwrócił uwagę, że istnieje różnica między pojęciami „peregrynacja” i „nawiedzenie”. To drugie wymaga od nas wiary. Ponadto, nawiedzenie w parafiach dotyczy przyjścia zarówno Matki Bożej, jak i Jej Syna. Pokazuje to logotyp peregrynacji:
– Wydaje się, że jeżeli używamy słowa peregrynacja, to możemy go odnosić zarówno do obrazu, jak i do Matki Bożej, bo niewątpliwie peregrynuje, czyli przemieszcza się obraz z parafii do parafii. Również wierzymy, że wraz z zewnętrznym znakiem do parafii przychodzi Matka Boża. Ale jeżeli już mówimy słowo nawiedzenie, to trudno mówić, że nawiedza nas obraz, tylko raczej osoba. I tutaj kłania nam się teologia nawiedzenia, szczególnie rozwinięta przez św. Łukasza, w którego to Ewangelii jest scena nawiedzenia, jak Maryja przychodzi i nawiedza świętą Elżbietę. Gdy tak wczytamy się w tekst tej Ewangelii, to zauważymy, że pierwszym, który nawiedza, to jest sam Bóg. Dlatego w naszym logo oczywiście jest Maryja. Na pierwszy rzut oka widzimy ją, jest mapa naszej archidiecezji, ale to wszystko bierze początek z krzyża. Jezus nam wskazuje na Maryję, a więc ludzie, którzy patrzyli na działalność Pana Jezusa, choćby na takie cudowne wydarzenia jak wskrzeszanie chłopca z Nain, nie mieli wątpliwości, Bóg nawiedza swój lud. Tym, który nawiedza, jest Bóg. Tą, która nawiedza, będzie nawiedzać nasze wspólnoty parafialne w sposób szczególny, wierzymy, jest Maryja. I dlatego to słowo odnosimy przede wszystkim do Niej.
Peregrynacja w archidiecezji częstochowskiej rozpocznie się 6 kwietnia 2024 roku w kościele Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Wieluniu. 2 maja 2025 roku Matka Boża będzie odprowadzona na Jasną Górę.