Nie tak daleko od Częstochowy, w Jurajskim Olsztynie, tuż obok miejskiego rynku znajduje się niezwykłe miejsce, które zwłaszcza w okresie Świąt Bożego Narodzenia warte jest odwiedzenia. Ruchoma szopka, zwana „Betlejemowem pod strzechą”, to dzieło artysty Jana Wewióra.
Kolorowa chata przy ulicy Kühna, w której znajduje się ruchoma szopka, już od ponad 20. lat przyciąga w swoje progi turystów odwiedzających Olsztyn. O tym wyjątkowym miejscu mówi jego twórca – Jan Wewiór:
– To jest taki przepiękny kawałek życia mojego, ale niełatwego. Zaznaczam, że takie rzeczy jak sztuka, czy to ludowa, czy inna, ma swoje wymagania, a to z kolei w jakiś sposób jest dość drogą sztuką. Bo tu jest zarazem pracownia artystyczna, nie tylko sama szopka, ale też pracownia artystyczna, która się trudni pokazaniem prac rzeźbiarskich, w tym związanych z szopką tematycznie przede wszystkim, ale też służąca młodym pokoleniom, młodzieży, dzieciom, by pokazać kunszt rzeźbiarski, na czym polega tworzenie sztuki rzeźbiarskiej w połączeniu z wystawą szopki, która też jest jakby pewnym dziełem sztuki, ciekawym dziełem sztuki w sensie takim, że można go zaliczyć, mówiąc, do sztuki ludowej, ale ja raczej mam na ten temat takie zdanie, że raczej sztuka ludowa połączona z techniką.
W ruchomej szopce jest ponad 800 figur, z czego prawie 350 jest ruchomych, a prace nad nią ciągle trwają. Jan Wewiór podkreśla, że ważną rolę odgrywa w niej mechanika:
– Praca nad szopką to nie było tak, że w pewnym momencie wpadłem na pomysł, będę robił szopkę i tym się zająłem. To są oczywiście wolne chwile po pracy zawodowej. Połączenie mojej wiedzy technicznej z zamiłowaniem do sztuk plastycznych spowodowało, że zająłem się taką dziedziną sztuki. Właśnie ruchome szopki, ale przede wszystkim chodzi o mechanikę, którą można wykorzystać w sztuce. To nie tylko pędzel, nie tylko dłuto, ale też jakaś mechanika, która pozwoli naszą wyobraźnię jeszcze bardziej pobudzić do tego, że widzimy obrazy ruchome.
Bajecznie kolorowa szopka przedstawia sceny biblijne z centralnym punktem – narodzeniem Pana Jezusa w Betlejem, ale również codzienne życie mieszkańców regionu i fragmenty historii Polski. Szopka wystawiona jest w XIX-wiecznej chałupie, leżącej na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.
Posłuchaj rozmowy z Janem Wewiórem:
