Wraz z początkiem sierpnia, częstochowscy uczniowie rozpoczęli drugi miesiąc wakacji. Po raz kolejny, Muzeum Częstochowskie wyszło z inicjatywą do tych, którzy letni czas wolny spędzają w mieście. W czwartek, 3 sierpnia, w Dziale Przyrody przy ul. Katedralnej 8, odbyły się warsztaty z cyklu Lato w Muzeum. Tym razem, uczestnicy zajęć mogli dowiedzieć się więcej o życiu sów. W świat tych majestatycznych drapieżników młodych słuchaczy wprowadziła Elżbieta Janik, pracownik Działu Przyrody Muzeum Częstochowskiego.
Sowy to wyjątkowe zwierzęta, które w Polsce znajdują się pod ścisłą ochroną gatunkową. Ich ptasie obyczaje są równie unikalne – młode, nieopierzone jeszcze osobniki opuszczają swoje gniazda, aby uczyć się samodzielności. Jak należy się zachować, jeśli na naszej drodze napotkamy młodą sówkę?
– Absolutnie nie powinniśmy dotykać takiego zwierzęcia, przenosimy w ten sposób swój zapach na pisklę, które może zostać zadziobane przez inne ptaki, a nawet przez własnych rodziców. Warto wspomnieć o tym, że sowa jest ptakiem monogamicznym, wiąże się z partnerem na całe życie i wyprowadza tylko jeden lęg młodych w ciągu roku. Pisklęta sów są specyficzne, opuszczają gniazdo, zanim zaczną latać. Przemieszczają się po korze drzew za pomocą dzioba i pazurów. Mogą wówczas spaść na ziemię. Gdy znajdziemy takiego podlota, warto zawiadomić lokalne nadleśnictwo lub grupę Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków. Wówczas pisklę otrzyma profesjonalną opiekę.
Sowy na terenie Polski są objęte ochroną gatunkową. Wszystko po to, aby zapewnić im przetrwanie, ponieważ są ważną częścią ekosystemu. Częstochowa i okolice to tereny, w których występowanie siedlisk sów nie należy do rzadkości:
– Populacja sowy w Polsce liczy obecnie mniej więcej 10 gatunków. Częstochowa wypada na tle kraju całkiem dobrze, odnotowujemy około 20-25 par sów uszatek na terenie miasta. W latach 60. ubiegłego wieku zaobserwowano m.in. obecność puchacza w lasach Sokolich Gór, a także sowy włochatki w powiecie kłobuckim. Obecnie, interesującym punktem w mieście jest Park Staszica, gdzie od lat 90. gnieżdżą się sowy uszatki. Nawoływania sów słyszane są również w okolicach promenady Czesława Niemena, czy też na ul. Łukasińskiego na Rakowie. Tam, gdzie występuje duże zadrzewienie, populacja sowy radzi sobie dobrze.
Sowa to wyjątkowy drapieżnik, który anatomią i stylem życia znacząco odbiega od innych ptaków. O tym, co wyróżnia sowy na tle pozostałych skrzydlatych stworzeń mówi Elżbieta Janik z Działu Przyrody Muzeum Częstochowskiego:
– Sowa poluje o świcie i o zmierzchu, nie jest to ptak typowo nocny. Lata bezszelestnie dzięki specyficznej budowie lotki, która rozszczepia się jak grzebień. Umożliwia to „przeczesywanie” fal powietrza, przez co lot jest niemal bezdźwięczny. Sowa ma wyjątkowy słuch, potrafi usłyszeć pisk myszy w trawie, gdy sama siedzi kilka metrów nad ziemią w koronie drzewa.
Sowy oraz inne gatunki ptaków pełnią w naturze bardzo ważną funkcję — podtrzymują bioróżnorodność. Taka dywersyfikacja fauny jest jedynym gwarantem dla prawidłowego działania ekosystemu. Pamiętajmy, że zdrowy i harmonijny ekosystem to także zdrowy i harmonijny człowiek.
A.O.