Jerzyki to małe drapieżne ptaki, które latając, wydają charakterystyczne piski. Dzięki coraz lepszej edukacji na temat pożyteczności tych stworzeń, społeczeństwo coraz chętniej otacza je opieką i buduje dla nich budki lęgowe. Czas letnich upałów – zwłaszcza dla młodych osobników – może być groźny, a nawet zabójczy, dlatego jerzyki potrzebują w tym czasie szczególnej pomocy człowieka.
Częstochowa jest liderem w ochronie jerzyka i nie ustaje w dalszym pomaganiu, o czym przypomina prezes Stowarzyszenia Częstochowa Przyjazna Jerzykom – Jerzyk w Dzielnicy Stradom, Jacek Tomasz Suchomel:
– Od kilku lat Częstochowa jest liderem w ochronie gatunku jerzyka. To się stało dzięki zamontowaniu przez nas jako społeczników, później jako członków stowarzyszenia 13 tys. budek dla jerzyków na budynkach szkół, użyteczności publicznej oraz domów mieszkalnych. Przeżyliśmy szok, gdy dostaliśmy dzień wcześniej telefon od firmy remontowej, w którym mieliśmy otrzymać 9 jerzyków, które zostały siłą ściągnięte z gniazda z powodu remontu elewacji. Nie wolno ściągać jerzyków wraz z gniazdami. Odstępujemy wtedy od remontu. Zwłaszcza, jak ptaki podczas ściągania gniazda kręcą się wokół nas. W razie wystąpienia wątpliwości co do gatunku zamieszkiwanego gniazda wtedy dzwonimy do nas i my po rozeznaniu sytuacji przedstawiamy plan działania korzystny dla firmy, mieszkańców bloku i jerzyków.
W ciągu ostatnich lat populacja jerzyków w Polsce spadła o ok. 80%. To wynika m.in. ze zmian w budownictwie, polegających na termomodernizacji budynków, a co za tym idzie – likwidacji miejsc gniazdowania tych ptaków, a także wzrost stosowania chemikaliów w rolnictwie. Co należy zrobić, kiedy widzimy, że przy naszym budynku zagnieździły się nowi domownicy, a chcemy wykonać remont?:
– Według prawa odstępujemy od remontu i czekamy na koniec lęgu wraz z opuszczeniem gniazda. Dopiero wtedy montujemy budki dla jerzyków, gdyż jerzyki mają silną pamięć i w sytuacji nienaruszenia miejsca gniazda kolejne pokolenia jerzyków w przyszłym roku przylecą do tego samego gniazda. Więc skutki ściągnięcia gniazda są kosztowne dla nas (finansowanie owadziej karmy, duże pokłady syzyfowej pracy), którzy dbają o jak najlepszy wychów oraz wsparcia jerzyków. Stąd tego my nie zostawimy i firma powinna ponieść konsekwencje tej niedopuszczalnej sytuacji.
W przypadku znalezienia jerzyka (przypomnieć należy, że ptaki te żyją niemal przez cały czas w locie), należy zgłosić taki incydent to na grupie „Jerzyk w dzielnicy Stradom” lub przez konto na Facebooku „Stradom ostoją dla jerzyka”. Na facebookowej grupie udostępniane są na bieżąco informacje o nowo znalezionych jerzykach oraz o udzielanej im pomocy. Stowarzyszenie zajmuje się również pomocą innym braciom mniejszym, w tym np. jaskółkom dymówkom, wiewiórkom, jeżom czy innym potrzebującym stworzeniom.