Częstochowa Przyjazna Jerzykom – Jerzyk w Dzielnicy Stradom to stowarzyszenie, które od wielu lat działa w naszym mieście stawiając sobie za cel ochronę bioróżnorodności. Głównym i podstawowym celem działalności Stowarzyszenia jest ochrona jerzyka zwyczajnego i edukacja na jego temat.
– Początek wiosny to bardzo dobry moment, aby porozmawiać o pojawiających się już ptakach, a w szczególności o jerzykach – mówił w Poranku Radia Fiat Jacek Tomasz Suchomel, prezes Stowarzyszenia – Na jerzyki jeszcze chwilę musimy poczekać, one ostatnie przylatują. Pojawią się u nas w ostatnich dniach kwietnia, na początku maja. No jeżyk to jest wyśmienity lotnik, przepiękny ptak, długowieczny, bo jerzyki żyją ponad 21 lat. Są bardzo związane z miejscem gniazdowania, czyli jeżyk ma silną pamięć gwiazda. Jak wiemy, i tutaj też apelujemy, jerzyk jest pod ścisłą ochroną gatunkową. Jest chronione jego siedlisko, gniazdo, dorosły ptak, pisklę, jaja. Czyli te gniazda muszą być cały czas czynne. One spełniają rolę do przedłużania gatunku jerzyka zwyczajnego, a zimą takie gniazda, kiedy jerzyki zimują w Afryce, spełniają rolę dla innych ptaków. Inne ptaki chronią się przed zimnym wiatrem, mrozem w takich budkach, w których gniazdują jerzyki. Jerzyki raczej nie lądują na ziemi, robią to bardzo rzadko. One latają całe swoje życie, raczej nie mają styczności z podłożem. One wszystkie sprawy życiowe, czyli przedłużenie gatunku, łowienie komarów i sen, wszystko to robią w locie.
W ciągu ostatnich lat populacja jerzyków w Polsce spadła o ok. 80 %. To wynik m. in. zmian w budownictwie, polegających na termomodernizacji budynków, a co za tym idzie likwidacji miejsc gniazdowania tych ptaków, a także wzrost stosowania chemikaliów w rolnictwie. Prezes Suchomel opowiedział, na czym polega pomoc jerzykom prowadzona przez Stowarzyszenie:
– Przede wszystkim trzeba się zapoznać z tym gatunkiem i wiedzieć jakie wymagania ma gatunek jerzyka zwyczajnego. W naszym mieście od wielu lat, najpierw jako społecznicy, a teraz Stowarzyszenie Częstochowa Jerzykom zajmujemy się tym sztandarowym ptakiem montując dla niego budki, chroniąc siedliska jerzyka już naturalne. Czyli, jeżeli jest jakiś budynek monitorowany, wtedy my taki budynek jakby bierzemy pod opiekę, sprawdzamy czy w danym budynku nie mieszczą się gniazda dla jerzyków. Jeżeli stwierdzimy, że takie gniazda są, to musi być tak zwana kompensacja w postaci budynek lub zatrzymujemy takie prace. Nie wolno takich prac przeprowadzać w sezonie lęgowym dla jerzyków. Na tym polega nasza działalność, ale zajmujemy się też innymi gatunkami ptaków w naszym mieście.
Jako ciekawostkę można podać, że jerzyki pokonują dziennie ok. 500 km w poszukiwaniu jedzenia, a rocznie potrafią przebyć odległość pozwalającą na 2-3 krotne okrążenie kuli ziemskiej.