Niedawna beatyfikacja rodziny Ulmów – którzy za ukrywanie Żydów w czasach nazistowskiej okupacji zostali brutalnie zamordowani w 1944 roku – stała się przyczynkiem, do poszukiwania innych bohaterów, mogących nosić szlachetne miano „Sprawiedliwych wśród Narodów świata.” Z tego powodu na Jasnej Górze w piątek, 22 września, została zorganizowana specjalna konferencja pt. „Polakom ratującym Żydów”, której audytorium można liczyć w setkach.
Swojej radości z powodu organizacji konferencji właśnie na Jasnej Górze, w Sali Papieskiej, nie ukrywał o. Samuel Pacholski, przeor klasztoru. Kierując se słowa do uczestników konferencji, zaznaczył, że Zakon Paulinów odegrał ważną rolę w ratowaniu Żydów, o której nie powinniśmy zapomnieć: – Bardzo dziękuję za zorganizowanie tej konferencji tutaj, na Jastnej Bóżce. Jak wiemy, to wydarzenie jest owocem beatyfikacji, czyli ogłoszenia błogosławionymi Józefa i Wiktorii Ulmów, wraz z ich siedmiorgiem dzieci. Rodziny, która okazała pomoc żydowskim sąsiadom prześladowanym przez hitlerowskie Niemcy, za którą poniosła śmierć. Ulmowie stali się symbolem wielu polskich rodzin, które zachowały się w tamtym czasie, jak mówimy, tak jak trzeba. Dziękuję, że w tym gronie organizatorzy konferencji zauważyli także paulinów, którzy również ryzykując życie, nieśli pomoc potrzebującym w czasie hitlerowskiej okupacji!
Lidia Burzyńska, posłanka z ramienia Prawa i Sprawiedliwości, podczas swojego wystąpienia zwróciła się bezpośrednio do młodzieży, która przybyła tłumnie na konferencję. Jej zdaniem należy od najmłodszych lat uczulać na heroiczne czyny, jakie Polacy dokonali podczas II wojny światowej: – Jako wieloletni nauczyciel serce podpowiada mi, że nie ma piękniejszego obrazu, jak widok was uczestniczących w tej konferencji, poświęconej historii. Bo historia to korzenia, to pamięć, to wartość, dzięki którym współczesny cywilizowany świat, a w tym piękne życie młodzieży, ma po prostu sens!
Z tą opinią zgadza się Urszula Bauer, śląski kurator oświaty. Jak sama mówi, zaczął się już pewien proces kształcenia młodzieży, który zaowocuje większą świadomością społeczeństwa i być może lepszymi relacjami Polaków z Żydami: – Do tej pory medialne były jedynie przypadki szmalcownictwa, straszliwego zachowania Polaków wobec prześladowanych Żydów. Nie mówiło się o tysiącach sprawiedliwych, o ludziach, którzy ryzykowali życie nie tylko swoje, ale i całych rodzin, po to, by pomóc, chociażby jednemu Żydowi. Mam nadzieję, że beatyfikacja rodziny Ulmów zmieni te trendy. Bo tak, były wśród nas czarne owce, lecz to tylko kropla zła w morzu dobroci i poświęcenia, jakie nasi przodkowie okazali swoim współbraciom.
O. Michał Bortnik, rzecznik prasowy Jasnej Góry, raz jeszcze podkreślił, jak wiele dla Zakonu znaczy zorganizowanie tej konferencji. Jego zdaniem nie należy pozostawać jedynie w przeszłości, a idąc za przykładem rodziny Ulmów otwierać swoje serce na potrzebujących także dzisiaj: – Na kanwie tej beatyfikacji bardzo mocno mówimy teraz o pomocy Polaków wobec Żydów w czasie II wojny światowej. Chcieliśmy również w czasie tej konferencji pokazać, że także ojcowie Paulini nie pozostawali obojętni na potrzeby, na to, aby wspierać naród żydowski. Także oni zapisali się złotymi zgłoskami, mamy nadzieję, w tych najnowszych dziejach naszej historii. Jest to moment, który daje nam do myślenia, który motywuje również do tego, aby i dzisiaj, kiedy trwa wojna w Ukrainie, jeszcze mocniej wspierać naród ukraiński, wspierać uchodźców, tych, którzy dzisiaj szukają azylu, którzy szukają pokoju.
Jakub Jakubowski, autor unikalnej instalacji, która upamiętniać będzie poświęcenie rodziny Ulmów, decyzję o wykorzystaniu spalonego drewna – surowca raczej podatnego na uszkodzenia – argumentuje tym, że najtrwalsze pomniki powinniśmy zbudować w naszych umysłach oraz sercach.
Podczas konferencji, poza wystąpieniami duchownych oraz przedstawicieli władzy, przeprowadzono także specjalne prelekcje, które przybliżyły inne bohaterskie postacie, jak np. Zofia Kossak. Piotr Sutowicz z Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”, a także jeden z prelegentów, uważa, że beatyfikacja rodziny Ulmów zwiastuje swoisty renesans w badaniach nad relacjami polsko-żydowskimi w latach 1939-45.
Wśród zaproszonych gości byli ponadto m.in. o. Arnold Chrapkowski, generał Zakonu Paulinów, Robert Magdziarz, wicewojewoda śląski. Za pośrednictwem internetu połączyła się także europoseł Jadwiga Wiśniewska. Po zakończonej konferencji zorganizowano odsłonięcie pamiątkowej instalacji – obelisku z cegłą z domu bł. Józefa Ulmy, ulokowanego na placu przed wejściem na Jasną Górę od strony Bramy Lubomirskich
Wydarzenie organizowane zostało przez częstochowską delegaturę Kuratorium Oświaty w Katowicach oraz Klasztor OO. Paulinów na Jasnej Górze. Patronem honorowym był Przełożony Generalny Zakonu Paulinów o. Arnold Chrapkowski, zaś jednym z patronów medialnych było Radio Fiat.
