Rzecznik Praw Obywatelskich skierował wniosek o zbadanie zgodności przepisów Prawa o ruchu drogowym i ustawy o kierujących pojazdami z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej oraz Konwencją o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.
Uzasadnione wątpliwości budzi regulacja zobowiązująca starostę do wydania decyzji administracyjnej o zatrzymaniu prawa jazdy w sytuacji, gdy kierowca przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h w obszarze zabudowanym – ponosząc jednocześnie odpowiedzialność za wykroczenie. Zdaniem RPO istnieją w tej materii wątpliwości związane z naruszeniem zasady ne bis in idem (zakazu podwójnego karania tej samej osoby za ten sam czyn). Wszak zatrzymanie prawa jazdy przedstawia się jako sankcja karno-administracyjna podobna do środka karnego, jakim jest zakaz prowadzenia pojazdów. Rzecznik podkreśla również, że przewidziana przez ustawodawcę droga odwoławcza od decyzji starosty o zatrzymaniu prawa jazdy nie spełnia standardów odpowiednich gwarancji procesowych. Chodzi po pierwsze o to, że ustawodawca przewidział charakter administracyjny sankcji, co oznacza automatyzm w stosowaniu tego środka. W takim przypadku elementy o charakterze subiektywnym – stopień winy, szkodliwości społecznej czy poziom karygodności – nie mają żadnego znaczenia. Po drugie, zdaniem RPO, przewidziany tryb skargi jest pozorny. Nadanie bowiem z automatu rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji starosty powoduje, że praktycznie odwołanie będzie rozpatrywane po upływie 3 miesięcznego terminu, na jaki zatrzymano prawo jazdy.
Źródło: Rzecznik Praw Obywatelskich
MB